Ô tặc cốt hay còn gọi là Mai mực, với nhiều công dụng như cầm máu, trung hòa acid dạ dày tốt…nên đây là một loại dược liệu phổ biến trong việc điều trị bệnh lý dạ dày.
Ô tặc cốt là gì?
Mô tả dược liệu
Ô tặc cốt có tên khoa học là Sepia esculenta Hoyle, dân gian ta hay gọi là Hải phiêu liêu, Mai mực, Ô tặc ngư…Dược liệu này chính là nang của nhiều loại cá mực, thường dùng nhất là nang mực váng (mực nang).
Mực là động vật thủy sinh sống chủ yếu ở vùng nước mặn. Đầu mực có các xúc tu làm nhiệm vụ bắt mồi và tự vệ. Khi bị tấn công, mực thường phun ra chất tiết màu đen chứa trong túi mực.
Ô tặc cốt là nang/ mai của một số loài mực lớn. Dược liệu này có hình bầu dục dài, dẹt, ở giữa dày hơn so với 2 bên. Mặc ngoài Ô tặc cốt có màu trắng như hạt phấn, bên mép có lớp mỏng dạng sừng màu trắng ngà. Trên bề mặt của Ô tặc cốt có lớp chất đá vôi cứng, mặt ngoài nổi những hạt phân bố dày đặc.
Thu hoạch – Sơ chế
Thu hoạch
Ô tặc cốt lấy từ các loài mực lớn có mai, ở nước ta phân bố ở một số vùng biển như: Cam Ranh, Bình Thuận, Đà Nẵng…
Dược liệu có thể thu hoạch quanh năm, tuy nhiên để chất lượng tốt nhất thì vào khoảng tháng 3 đến tháng 9 vì đây là thời điểm mực di chuyển vào gần bờ để đẻ trứng.
Sơ chế
Mực sau khi đánh bắt về được bỏ đầu và cạo lớp vỏ ngoài. Mai mực ngâm nước tới khi hết mặn, sau đó sấy hoặc phơi khô và dùng dần.
Thành phần hóa học
Trong ô tặc cốt chứa nhiều muối Calci, acid hữu cơ, natri chlorid, chất keo, các vitamin…
Tác dụng của mai mực trong trị bệnh
Tính – vị
Mai mực có vị mặn, tính ôn
Quy kinh
Quy kinh Can và thận.
Tác dụng của mai mực
Mai mực được sử dụng trong nhiều bài thuốc với nhiều công dụng. Tác dụng của mai mực đã được chứng minh ở trong Y học hiện đại và Y học cổ truyền.
Theo y học hiện đại:
- Thành phần Pectin trong ô tặc cốt có tác dụng cầm máu, ngoài ra còn có khả năng bảo vệ, làm lành vết loét, thúc đẩy quá trình đông máu và hạn chế xuất huyết ở cơ quan tiêu hóa.
- Bởi chức nhiều các muối Calci cần thiết cho xương như Calci carbonat, Calci phosphat nên tác dụng của mai mực lên cấu trúc xương rất tốt, giúp xương nhanh chóng phục hồi tổn thương.
- Các chất hữu cơ và natri clorid có khả năng trung hòa acid dạ dày, từ đó cải thiện các triệu chứng do dạ dày tăng tiết dịch vị quá mức.
Theo Đông y:
- Bởi tính ôn và được quy vào kinh Can, Thận cùng những hoạt chất có tính sinh học, ô tặc cốt có công dụng lưu thông huyết mạch, trừ hàn, thu liễm, giảm đau…
- Chủ trị: Ợ hơi ợ chua, loét dạ dày tá tràng, đau dạ dày, chảy máu…
Cách dùng – Liều lượng
Có thể sử dụng ô tặc cốt ở dạng thuốc sắc hoặc tán bột, dùng riêng hoặc phối hợp chung với các vị thuốc khác. Tuy nhiên Ô tặc cốt ở dạng tán bột được cho là có công dụng tốt hơn. Liều dùng thông thường 4 – 8g/ 1 ngày.
Các bài thuốc ô tặc cốt chữa bệnh viêm loét dạ dày
Với nhiều công dụng như trên, Ô tặc cốt đã và đang được sử dụng rất nhiều trong các bài thuốc cổ phương để chữa bệnh viêm loét dạ dày. Bách Thảo Dược đã tổng hợp lại các bài thuốc để Quý độc giả có thể tham khảo thêm
Bài thuốc 1: Chữa đau do loét dạ dày tá tràng
- Chuẩn bị: Mai mực 20g, Cam thảo 12g, Thổ bối mẫu 6g
- Dược liệu đã chuẩn bị đem tán nhỏ và rây thành bột mịn.
- Sử dụng bột dược liệu ngày 2 lần, mỗi lần khoảng 6g trước bữa ăn 30 phút.
Bài thuốc 2: Chữa ợ hơi, ợ chua, viêm loét dạ dày
- Chuẩn bị bối mẫu 15g và ô tặc cốt 85g.
- Đem các vị tán bột mịn, mỗi lần dùng 4 uống với nước sôi để nguội. Nên dùng thuốc trước bữa ăn.
Bài thuốc 3: Chữa đau dạ dày và chứng tăng tiết dịch vị
- Chuẩn bị: Diên hồ sách 10g, ô tặc cốt 80g và khô phàn 40g, mật ong 60g.
- Nghiền các dược liệu thành bột mịn, sau đó trộn với mật ong tạo viên. Mỗi lần sử dụng 12g viên trước khi ăn, ngày uống 3 lần.
Ngoài tác dụng của mai mực trong việc điều trị bệnh lý dạ dày, mai mực còn được sử dụng trong nhiều bài thuốc chữa đại tiện táo/ ra máu, chữa viêm tai có mủ, viêm tai chảy nước… Ngoài Mai mực thì phần túi mực cũng có thể dùng làm thuốc. Tuy nhiên do dược liệu này là động vật thủy sinh nước mặn, do đó cần có một số lưu ý khi sử dụng.
- Không sử dụng cho bệnh nhân gout vì độ đạm cao.
- Nên bổ sung các loại dược liệu có tính nhuận tràng, chất xơ và uống nhiều nước khi sử dụng ô tặc cốt.
- Không sử dụng với người nhiệt vượng và âm suy
- Không sử dụng dược liệu ô tặc cốt với người có tiền sử dị ứng.
Áp dụng bài thuốc chữa bệnh không phù hợp có thể khiến việc điều trị bị trì trệ. Vì vậy trước khi thực hiện các bài thuốc từ dược liệu ô tặc cốt, bạn cần tham khảo ý kiến của người có chuyên môn.
Bách Thảo Dược luôn có đa dạng những công thức sản phẩm từ bài thuốc cổ phương. Nếu quý khách hàng có mong muốn tìm kiếm đơn vị sản xuất thực phẩm bảo vệ sức khỏe uy tín, hãy liên hệ ngay với Bách Thảo Dược để nhận được sự hỗ trợ tốt nhất.
CÔNG TY TNHH BÁCH THẢO DƯỢC
Địa chỉ nhà máy: Lô Q-6, Khu Công Nghiệp Tràng Duệ, Thuộc Khu Kinh Tế Đình Vũ – Cát Hải, Xã An Hoà, Huyện An Dương , TP.Hải Phòng, Việt Nam.
Văn phòng đại diện: LK16-12 Khu đô thị mới An Hưng, P.La Khê, Q.Hà Đông, TP.Hà Nội.
Hotline: 0858 387 350 – 0977 998 733. Kết nối với chúng tôi tại đây: Fanpage, Website, Youtube.
